W komentarzach poprzedniego postu, zaczęliśmy się (z Lidią)
zastanawiać, jaka praca byłaby odpowiednia dla osoby z ZA? Jako, że z
racji wykonywanego przeze mnie zawodu miałem przez ostatnie lata do
czynienia z całym przekrojem ludzi, postanowiłem zrobić subiektywny
ranking bazujący tylko i wyłącznie na spostrzeżeniach, odczuciach i
dyskusjach z różnymi ludźmi.
Poniżej prezentuję założenia, co do których większość moich rozmówcą (ze mną samym) jest zgodna:
- praca dla aspiego powinna opierać się na kompetencjach technicznych, niż na relacjach interpersonalnych
- powtarzalność pewnych czynności jest zaletą w pracy aspiego
- aspie potrafi się bardzo mocno wyspecjalizować w jednej (kilku) rzeczach, ale rzadko kiedy bywa uniwersalny/elastyczny
- idealnie, jeśli praca aspiego będzie powiązana z jego zainteresowaniami/obsesjami
Oto lista zawodów - poczynając od tych najbardziej stereotypowych i kojarzonych z aspim:
1. Informatyk - praca w skupieniu, z maszyną, w języku programowania
niedostępnym dla zwykłych śmiertelników. Komputer nie ma chimer, nie
histeryzuje, jest przewidywalny. Mało kto ma tyle cierpliwości i
umiejętności abstrakcyjnego myślenia, aby nauczyć się języka
programowania. Mało kto wytrzyma tyle w pracy bez odzywania się do
ludzi. Na rękę zarobisz od 3 do 10 tys. zł na rękę w zależności od tego
co potrafisz i w jakim programie.
2. Naukowiec - praca na
uczelni, wymagająca naukowego podejścia, stawiania hipotez, ich
weryfikacji, wyciągania wniosków, posługiwania się literaturą i logiką.
Co prawda w naszym kraju naukowiec musi mieć kontakt z dużymi grupami
ludzi (wykłady na uczelniach), ale nie musi mieć praktycznie żadnych
umiejętności dydaktycznych. Wielu z nich jest tak oderwanych od
rzeczywistości, że na wykładach robią wrażenie przybyszów z kosmosu. I
(o dziwo!) - studenci są do takich ludzi przyzwyczajeni! Zarobisz od 1,7
tys. zł do ponad 5 tys (mówimy cały czas o kwocie na rękę, jaką się
dostaje w Polsce).
3. Księgowy - matematyka, liczenie,
skrupulatność, excel, ustawy, regulacje, punktualność, dokładność,
terminowość, zaufanie, poufność, cisza, spokój, skupienie... nudne?
Pewnie dla większości ludzi tak. Ale aspie często posiadają te cechy i
czują się w takiej pracy fantastycznie. Zarobki: 2,5-5 tys. zł
4.
Grafik - mam wśród moich czytelników przynajmniej kilka osób
obdarzonych talentem artystycznym. Często wchodzę na jakiś artystyczny
profil i podziwiam. Asperger i autysta to często osoby utalentowane. W
dodatku jeśli jesteś utalentowany rysunkowo, to obecna koniunktura
sprzyja zarobkom i znalezieniu pracy przez grafika. Talent,
odosobnienie, praca zdalna. Świetne warunki pracy dla aspiego! Zarobisz:
2-6 tys. zł
5. Inżynier/elektryk - tutaj bardzo liczą się
kompetencje techniczne. Praca z maszynami, narzędziami, komputerami,
programami do projektowania, do obróbki. Jeśli się znasz bardzo dobrze
na urządzeniach/projektowaniu, to nawet jeśli jesteś burakiem i
niesympatycznym bufonem, to nikt Ci nic nie zrobi ze względu na Twoje
umiejętności! Zarabia się: 4-8 tys. zł
6. Kierowca - ten zawód
nie wymaga zbyt dużej filozofii. Robisz uprawnienia, wsiadasz za duże
kółko, robisz kolejne uprawnienia, aby przewozić jeszcze większe
gabaryty. Skupiasz się na przepisach, ich przestrzeganiu, planowaniu
zakrętów, odpowiednio wczesnym hamowaniu, planowaniu podróży,
przestrzeganiu tachografu. Nie musisz zbyt dużo rozmawiać z ludźmi. No
chyba, że przez CB radio. Zarobki - 2-5 tys. zł
7. Operator
maszyn budowlanych (dźwig, koparka) - wymaga dobrego stanu zdrowia,
precyzji, świetnego wzroku, dobrej koordynacji. W takiej pracy mogą
przeszkadzać wyzwiska i kurwy lecące co chwila przez krótkofalówki na
budowie i dość niska kultura osobista współpracowników. Zarobki: 2-10
tys. zł
8. Pilot - wymaga idealnego stanu zdrowia, bardzo
szczegółowych, regularnych i rygorystycznych badań lekarskich,
znajomości języków obcych i dużego zaplecza finansowego (koszt
wyrobienia wszystkich licencji do pilota linii pasażerskich - ponad 300
000zł). Są też darmowe sposoby, ale do szkoły państwowej ciężko się
dostać. Przewoźnik Lufthansa może Cię wyszkolić za darmo, jeśli
przejdziesz badania i będziesz dla nich latał, ale musisz znać j.
niemiecki. Zarobki: ok. 12 - 19 tys. zł
9. Spawacz-płetwonurek.
Wymaga świetnej kondycji, kompetencji technicznych, gotowości na
olbrzymie ryzyko utraty zdrowia (ciśnienie, ryzyko porażenia prądem,
promieniowanie elektromagnetyczne). W Polsce rzadko spotykany zawód, ale
na platformach i w stoczniach można zarobić nawet ponad 20 tys. zł
miesięcznie.
10. Lekarz - zawód, którego jakość pracy uzależniona
już jest dość mocno od kontaktu z ludźmi. Na szczęście taki kontakt
może pozostać oficjalny, zdystansowany, bez konieczności zbliżania się
zbyt mocno psychicznie do drugiego człowieka. Lekarz taki jak kardiolog,
neurochirurg, anestezjolog czy proktolog może liczyć na duże zarobki -
od 5 do 10 tys. zł bez konieczności otwierania prywatnej kliniki.
Pamiętaj, że jeżeli masz w rodzinie dziecko z zespołem aspergera, które
nauczyło się w miarę sprawnie poruszać w społeczeństwie, to wcale nie
jest ono skazane na mierne zarobki i uzależnienie od pomocy różnych
instytucji i organizacji. Przeciwnie - wysoka specjalizacja techniczna
umożliwi mu zarabianie czasem naprawdę dużych pieniędzy. Studia (np.
techniczne czy medyczne), to 5-6 lat. Jest to pikuś w porównaniu Z PRACĄ
RODZICÓW, którzy powinni przez długie lata uczyć swojego aspergerka,
jak się odnaleźć w społeczeństwie, jak załatwiać sprawy w urzędach i
sklepach, jak poradzić sobie na rozmowie kwalifikacyjnej.
I
odnosząc się do mojego doświadczenia. Rodzice! Przenigdy nie
wyśmiewajcie hobby, zainteresowań i marzeń swojej pociechy... Nawet,
jeśli ich marzenia zawodowe wyglądają... infantylnie, często pozostają
przez lata trwałe. (mamo, jak będę duży zostanę pilotem, dobrze? Dobrze
dziecko, a teraz idź sobie coś porysuj).
Nie bój się też robić z
dzieckiem zestawienia jego cech - tych, w których jest mocny i tych, w
których jest słaby. Nie unikaj rozmowy z dzieckiem o jego słabościach!
Wstawiajcie w komentarzach Wasze spostrzeżenia i (być może) kolejne zawody, które postrzegacie jako odpowiednie dla aspiego.