Z cyklu: ZA w szkole: bójka

Moje ostatnie doświadczenia z przemocą sprawiły, że zrobiłem sobie głęboką retrospekcję w moje doświadczenia z przemocą. O ile uważam, że głównym zadaniem dorosłego ZA jest nabycie umiejętności samodzielnego radzenia sobie ze światem, o tyle dziecko z ZA, które umie i rozumie znacznie mniej, powinno być wspomagane przez innych i traktowane "inaczej", niż wszyscy. O co chodzi? Pozwoliłem sobie stworzyć subiektywny zbiór zasad, które bardzo mi pomogły w dzieciństwie, gdy je ktoś w moim otoczeniu stosował, co się zdarzało niestety rzadko. Zasady i fakty oczywiście ponumerowałem.

ZA, a przemoc w szkole:

FAKTY:

1. Aspi bywają bardzo agresywni - agresja jest wynikiem "nakręcania się", którego często nie widać.
2. Aspi bywają bardzo pamiętliwi - mogą wszcząć awanturę za rzecz sprzed kilku godzin/dni.
3. Aspi bywają zaskakujący - często powodem i zapalnikiem są przyczyny, których nie widać i których się nikt nie spodziewa
4. Jeśli dopuści się już przemocy, aspi jest nastawiony na skuteczność - często bije tak, żeby bardzo mocno bolało (nos, przepona, brzuch, krocze)
5. Aspi często potrafią "ukarać" przemocą za nieprzestrzeganie zasad, niesprawiedliwość, drwinę i upokorzenie.
6. Aspi jak najbardziej potrafi się zemścić.

CO ROBIĆ:

1. Nie nakręcać się - krzyki, agresywna postawa nie uspokoją aspiego
2. Odseparować aspiego od grupy, w której dochodzi do konfliktu
3. Gdy dojdzie do argumentów siłowych, odseparować agresorów, bez wrzasków, bez wyrzutów, bez prośby o przeprosiny
4. Jak najszybciej usunąć osoby postronne z miejsca bójki, nie rozmawiać z aspim przy grupie
5. Rozmawiać na argumenty:

• zapytać o powody bójki
• nie wolno bagatelizować zasad aspiego, (które do bójki mogły doprowadzić)

I teraz, UWAGA... Poniższa metoda powinna błyskawicznie zażegnać konflikt i uspokoić aspiego!

Spokojnym głosem:

• przedstawić zasady szkoły/życia społecznego, które zakazują używania przemocy fizycznej
• być gotowym na kontrargumenty aspiego, że zasady szkoły nie są przestrzegane, w wyniku czego doszło do bójki
• przeprosić, że jako wykonawca regulaminu szkoły dopuściłaś(eś) do bójki, wytłumaczyć, że nauczycieli jest znacznie mniej, niż uczniów, stąd niemożliwość egzekwowania zasad w każdym przypadku
• poprosić o respektowanie zasad szkoły i obiecać karną rozmowę z prowodyrem (aspim lub drugą osobą, która wdała się w bójkę)
• wytłumaczyć, że nie wolno aspiemu dopuszczać się przemocy, że jest to karalne nie tylko w szkole, ale i w naszym kraju, a te zasady są znacznie ważniejsze, niż zasada wymierzenia sprawiedliwości przez aspiego.
• porozmawiać karnie z drugą stroną bójki tak, aby aspi wiedział, że karna rozmowa nastąpiła
• poprosić obie strony o pogodzenie się.

I jeszcze warte dodania dwa fakty od czytelnika Mark Greenshadow:

• Aspi często czują ból inaczej niż NT, co powoduje że (...) czasem potrafią uderzyć bardzo mocno.
• Często do agresji dołącza się silny stan lękowy i zaraz potem zamknięcie się w sobie.

Miałem kiedyś nauczyciela, który na koniec takiego konfliktu stosował bardzo fajną zasadę. Otóż, jeśli przykładowo pobiło się dwóch chłopaków, prosił jednego o wypowiedzeniu na głos jakiejś zalety tego drugiego, a potem to samo robił z drugim. Jeśli pobił się Robert z Maćkiem, prosił Roberta, aby powiedział Maćkowi, za co można go lubić i co jest w Maćku fajnego. To samo potem było z Maćkiem. To pozostawiało chłopaków w nieco lepszym nastroju i koncentrowało ich na pozytywach. Podobało mi się to!