Jak powiedzieć dziecku, że ma ZA?

Po rozmowie z jedną z mam, która ma dziecko, u którego podejrzewa się ZA, postanowiłem szerzej opisać czasem trudne do wykonania zadanie, które stoi przed rodzicem: co powiedzieć swojej pociesze po wizycie w poradni, która właśnie zdiagnozowała zespół Aspergera...

Najważniejsza rzecz: To Ty decydujesz, kiedy powiedzieć swojemu dziecku o tak trudnej sprawie. Decydujesz też, czy w ogóle o tym rozmawiać. Możesz stwierdzić, że jeśli dziecko miało zdiagnozowane ZA w wieku 4 lat, aktualnie ma 6 i świetnie się rozwija, to na razie nie ma potrzeby w ogóle o tym rozmawiać. I będziesz mieć rację! A możesz stwierdzić, że zaraz po diagnozie warto uczciwie powiedzieć dziecku, po co właściwie chodziliśmy do tych wszystkich pań i co z tego wynika. I to też może okazać się prawdą!

Kiedy więc mówić dziecku o ZA? Doradzam taką rozmowę, ale pod pewnymi warunkami (dowolnymi z poniższych):

1. Dziecko dopytuje się co mu jest
2. Dziecko martwi się, że coś z nim nie tak
3. Dziecko interesuje się, co powiedziała o nim pani doktor z poradni
4. Dziecko sprawia poważne problemy, ale jest świadome, co się dzieje wokół niego
5. Ty stwierdzasz jako rodzic, że dziecku taka informacja przyda się i wynikną z niej dobre rzeczy.
6. Rozmawiał z Tobą terapeuta/psycholog, który po głębszej analizie doradził Ci poinformować dziecko o ZA.

Aby poinformować dziecko o ZA, trzeba się na to psychicznie przygotować. Jak? Postaraj się spełnić poniższe punkty:

1. Pamiętaj, że przekazanie informacji o ZA ma ułatwić i ukierunkować świadomość Twojego dziecka
2. Pamiętaj, że diagnoza o ZA nie zmieniła Twojego świata na gorsze, tylko NA LEPSZE, bo wreszcie wiesz, co małemu dolega i jak działać w najbliższych latach!!!
3. Pamiętaj, że bycie aspim, to ogromne szanse na sukces w życiu! Ludzie odpowiednio ukierunkowani w życiu dorosłym mogą stać się nie tylko świetnymi specjalistami, ale i kochającymi partnerami czy wiernymi przyjaciółmi!
4. Pamiętaj, że dla aspiego informacja o tym, że ma ZA wcale nie będzie oznaczać czegoś negatywnego. Chyba, że Ty do tego negatywnie podejdziesz. 
5. Bądź dumny, że Twoja pociecha ma ZA! Skup się na pozytywach: "supermocach", czyli zainteresowaniach, w których dziecko stało się, albo niebawem stanie się mistrzem z wiedzą na eksperckim poziomie!

Jak przekazać dziecku tą tajną wiedzę o tym, że ma ZA?

1. Nie bój się i nie dołuj się tą sytuacją. Spraw np., żeby tą rozmową, Twoja pociecha poczuła się, jakby za chwilę miała nastąpić inicjacja do tajnej organizacji.
2. Przekazuj informacje z uśmiechem. Sam fakt postawionej diagnozy daje Ci mnóstwo nadziei, narzędzi i sposobów na to, żeby wychować dziecko na pełnowartościowego dorosłego.
3. Powiedz dziecku, że ma supermoce dzięki ZA. Że bogatą wiedzę i zdolności z jakiegoś zakresu
4. Rozmawiaj w taki sposób, żeby dziecko nie poczuło wstydu związanego z ZA. Jeśli pokażesz, że jesteś dumnym i szczęśliwym rodzicem, dziecko przyjmie tą informację znakomicie.
5. Przekaż dziecku informacje co dalej. Powiedz, że od tej pory dostanie instrukcje i wskazówki od Ciebie i od innych. Tego typu opieka u aspich budzi poczucie bezpieczeństwa.
6. Nie wypieraj i nie stosuj komunikatu negatywnego "nie masz się czym martwić", "jak dzieci będą ci dokuczać, przyjdź do mnie", "damy radę", "zwyciężymy". Tego typu komunikat informuje dziecko, że coś jest nie tak. 

 Co dalej?

1. Pocieszać dziecko należy, jeśli zdarzyło się coś złego, np. w szkole. Nie przygotowuj dziecka na to, że dzieci w szkole mogą mu coś złego zrobić. Może wtedy zablokować się na dzieci i nauczycieli!
2. Przygotuj otoczenie dziecka na ZA. Wybierz szkołę (jeśli jeszcze tego nie zrobiłeś(aś), która ma doświadczenie w traktowaniu podobnych dzieci, porozmawiaj z dyrekcją, nauczycielami i pedagogiem. Nie bój się udzielać im wskazówek co do Twojego dziecka. Doświadczony psycholog wie, że jesteś ekspertem w sprawie swojego dziecka.
3. Nie bój się przenieść dziecko do innej szkoły, jeśli ta, w której obecnie się znajduje, jest nieprzygotowana. Po czym to poznać? Po tym, że dziecko bardzo cierpi ze strony dzieci i/lub nauczycieli pomimo Twoich licznych rozmów i próśb. Pamiętaj, że jest to ostateczność, bo często dla aspich, zmiana szkoły jest o wiele bardziej stresującym przeżyciem, niż dla dzieci NT (bez spektrum autyzmu).
4. Przygotuj swoją rodzinę. Na początku wystarczą tłumaczenia czego nie robić z dzieckiem (np. nie dotykać, nie pocieszać, nie karcić, zadbać o ciche miejsce pobytu itd.).
5. Przygotuj siebie do nowej roli - zacznij czytać materiały o ZA, np. książkę pt. "Nie jestem kosmitą", albo archiwum mojego bloga ;)

Jeśli macie pytania, nie bójcie się do mnie pisać! Odpowiem! :) Można też będzie porozmawiać ze mną osobiście 1-2 października w Warszawie.